Kościół Parafialny

Historia kościoła w Sieniawie

Sieniawa została założona pod koniec XVII wieku, na części gruntów wsi Dybków. Zachodnie  tereny wsi przeznaczono pod wtórne rozmieszczenie dla potrzeb miasta, adaptując równocześnie obiekty użyteczności publicznej (kościół, cerkiew, szkołę) do sprawowania funkcji  w całym zespole.

W 1569 r. Jan Kostka, wojewoda sandomierski poprzez małżeństwo z Zofią Odrowążówną  wszedł w posiadanie wsi Dybków. Dwa lata później, w 1571 r. Kostkowie  ufundowali drewniany kościół i przyczynili się do powstania parafii. W 1624 r. ziemie jarosławskie w tym również Dybków  znacznie ucierpiały wskutek najazdu Tatarów. Zniszczono wówczas we wsi m.in. kościół. Drewniana świątynia  p.w. św. Jana Chrzciciela  odbudowana w roku 1629 funkcjonowała w niezmienionym stanie do roku 1747.

W 1747 r. z uwagi na zły stan techniczny przystąpiono do przebudowy kościoła na obiekt murowany. Świątynia została  konsekrowana w 1754 r. przez ks. bpa Wacława Sierakowskiego.

Ozdobą Sieniawy była druga świątynia, zbudowana okazale z cegieł  w połowie XVIII wieku w miejsce dawnej drewnianej, ufundowanej przez Mikołaja Hieronima Sieniawskiego. Do  kościoła przybudowano klasztor Dominikanów Obserwantów  św. Ludwika Bertranda. Pierwsze źródłowe przekazy  rozpoczynające historię kościoła i klasztoru Dominikanów  w Sieniawie pochodzą z 1673 r.

3 maja 1673 r. nastąpiła inskrypcja kamienia węgielnego, położonego pod drewnianą świątynie. Budowę kościoła i klasztoru ukończono w 1679 r. W 1682 r. miała miejsce konsekracja drewnianego kościoła p.w. Wniebowzięcia Matki Boskiej i klasztoru dla OO. Dominikanów. Aktu poświęcenia dokonał ks. dr Tomasz Porębski, dziekan leżajski w obecności Franciszka Węglowskiego administratora dóbr sieniawskich.

W pierwszej połowie XVIII wieku wybudowano nowy kościół  murowany dla OO. Dominikanów, zgodnie z dawno daną obietnicą Mikołaja Sieniawskiego.

W 1719 r. Giovanni Spazio sporządził projekt kościoła. W następnych kilku latach prace budowlane posuwały się dość żywo. Począwszy od 1726 r. tempo prac upadło, gdyż poumierali kolejno: Adam Sieniawski, Giovanni Spazio oraz Elżbieta Sieniawska.

Około 1731 r. prace jednak ruszyły dalej i prowadził je Karol Mayer, wykonując przesklepienie kościoła. W 1749 r. zawarto kontrakt z architektem Franciszkiem Capponim na dokończenie tej budowli. Wznoszenie kościoła zakończono  w 1751 r. Natomiast  w trzy lata później (1754 r.) zakończono prace przy przebudowie klasztoru z drewnianego na murowany. Świątynia poświęcona została w roku 1745, a konsekracji dokonał ks. bp sufragan przemyski Jakub Glazer dnia 10 września 1890 r.

W 1777 r. spłonął kościół parafialny p.w. Św. Jana Chrzciciela, świątynie odbudowano niebawem staraniem wojewody Augusta Czartoryskiego.

W tym okresie rząd austriacki dokonywał kasacji wielu zakonów, grabiąc ich majątek. W 1778 r. skasowano klasztor Dominikanów, przenosząc zakonników do nowo utworzonego konwentu w Jarosławiu. Równocześnie  świątynie po-klasztorną władze austriackie zamieniły na parafialną, zaś kościół p.w. Św. Jana Chrzciciela na cerkiew greko-katolicką. Z tegoż urzędowania 20 grudnia 1788 r. parafia rzymskokatolicka została przeniesiona z kościoła p.w. Św. Jana Chrzciciela do obecnego kościoła po-klasztornego p.w. Wniebowzięcia N.M.P. opróżnionego po kasacji OO.Dominikanów.

Zespół klasztorny Dominikanów Obserwantów z lat 1719 – 1751, zniszczony podczas I wojny światowej, odbudowany w latach 1918 – 1923 pełni obecnie funkcję parafii rzymsko – katolickiej. Dawny klasztor obecnie użytkowany jest jako plebania.

Kościół ustawiony według kierunku wschód – wejście główne, zachód – prezbiterium. Zbudowany z cegły, dach kościoła dwuspadowy, konstrukcja drewniana, pokryty  blachą miedzianą w 2003 – 2004 r. Na szczycie dachu znajduje się wieża drewniana okuta blachą miedzianą. Na wysokości prezbiterium po obydwu stronach znajdują się pomieszczenia wykorzystywane jako zakrystia boczna  i zakrystia  główna z której prowadzą drzwi do pomieszczenia dla ministrantów i magazynku. Z kościołem złączony jest budynek plebani (dawny zespół klasztorny oo. dominikanów).

Długość zewnętrzna kościoła 37.5 m, szerokość naw krzyżowych 25.5 m, szerokość nawy głównej wynosi 14.1 m, natomiast wysokość murów 22 m. Wysokość dachu 7.5 m, zaś wysokość wieży na której jest sygnaturka  wynosi 12.5 m. Razem wysokość od podłogi  kościoła do szczytu krzyża 42 m. Przeciętna grubość muru wynosi 165 m.

Do kościoła prowadzą dwa wejścia: główne przez dębowe drzwi w ścianie wschodniej, drugie przez korytarz łączący budynek kościoła i plebani.

W ścianie wschodniej  kościoła znajdują się wnęki z figurkami: Pana Jezusa, Matki Bożej oraz bł. Augusta Czartoryskiego. Jedna wnęka jest pusta.

Na kościele umieszczone są trzy krzyże:

  • krzyż metalowy, pozłacany (złoto zebrano wśród wiernych) wieńczy wieżę kościelną;
  • krzyż metalowy umieszczony jest na frontonie kościoła;
  • mały murowany nad wejściem głównym do kościoła.

Pod kościołem znajduje krypta wraz z 22 trumnami członków rodziny Czartoryskich. Drzwi grobowca drewniane, okute blachą, a za nimi żelazna krata. Do wnętrza krypty prowadzą betonowe schody. Na wprost wejścia za drugą żelazną kratą znajduje się ołtarz,  dębowy krzyż. W krypcie znajduje się również pamiątkowa księga wpisów.

Po lewej stronie  ołtarza kolejno pochowani są: Aleksander Xiąże Czartoryski, Marya Rozalia Xiężniczka  Czartoryska, Adam Alfons Xiąże Czartoryski, Jerzy Xiąże Czartoryski, Marya Czermak Xiężna Jerzowa Czartoryska, Roman Xiąże  Czartoryski, Adam  Witold Xiąże Czartoryski,

Witold Kazimierz Xiąże Czartoryski, Ludwik Xiąże Czartoryski, Adam  Ludwik Xiąże Czartoryski, Elżbieta z Czartoryskich HR.Stefanowa Zamoyska.

Po prawej stronie ołtarza: Marya z Dzierżanowskich Xiężna Konstantowa Czartoryska,  Aniela z Radziwiłłów Xiężna Konstantowa Czartoryska, Konstanty Xiąże Czartoryski, Cecylia Beydal, Marya z Czartoryskich Xiężna Ludwikowa Wurtenberg, Izabella z Flemingów Xiężna Adamowa Czartoryska,

Adam Jerzy Xiąże Czartoryski,Anna z Sapiehów Xiężna Adamowa Czartoryska, Władysław Xiąże Czartoryski, Maria Amparo HR. De Vista Allegre Xiężna Władysławowa Czartoryska, Marguerite D’Orleans Xiężna Władysławowa Czartoryska.

W krypcie rodzinnej Czartoryskich znajdowała się  również trumna ze zwłokami  ks. Augusta Czartoryskiego. W 1968 roku trumnę przewieziono do neogotyckiego kościoła salezjanów p.w. Św. Józefa w Przemyślu.

August Czartoryski, syn Władysława Czartoryskiego i Marii Amparo (córki królowej Hiszpanii) urodził się 2 sierpnia 1858 r w Paryżu (Hotel Lambert).

Do Polski po raz pierwszy przybył mając 9 lat, odwiedzając Kraków  oraz Sieniawę – siedzibę rodu, a tam grób zmarłej trzy lata wcześniej  matki. Po raz drugi do Sieniawy przybył  w wieku 13 lat, wtedy wówczas w grobowej krypcie Czartoryskich przyjął I Komunię  Świętą.

Pomimo wątłego zdrowia i oporu ze strony rodziny w wieku 29 lat wstąpił do Zgromadzenia Salezjańskiego w Lonzo Torinese. Nowicjat odbył w Valsalice  koło Turynu. W wieku 33 lat  – 3 maja 1891 roku w San Remo przyjął niższe święcenia kapłańskie. Święcenia subdiakonatu przyjął 12 marca 1892 r., święcenia diakonatu 27 marca tegoż roku, a 2 kwietnia z rąk biskupa Ventimiglia – święcenia kapłańskie. Ksiądz  August Czartoryski, umęczony chorobą zmarł w wieku 35 lat – 8 kwietnia 1893 r. w Allasio. Dnia 20 grudnia 2003 r. w Sali Klementyńskiej w Watykanie w obecności Ojca Św. Jana Pawła II Prefekt Kongregacji ds. Świętych odczytał Dekrety Kanonizacyjne i beatyfikacyjne, a wśród nich Czcigodnego ks. Augusta Czartoryskiego. Beatyfikacja odbyła się 25 kwietnia 2004 r. na Placu Św. Piotra w Rzymie.

6 czerwca 2005 r. z Przemyśla sprowadzono do kościoła w Sieniawie  relikwie bł. Augusta Czartoryskiego.